۱۳۹۵ دی ۲۶, یکشنبه

سلاطین والس

سلاطین والس

برگرفته و برگردان از کتاب: آهنگ سازان بزرگ نوشتۀ وِندی تامپسون
مترجم: منوچهر خاکی

دورۀ خیزش ملی گرایی


اگر سالیوِن مظهر انگلستان دورۀ ویکتوریایی و اُفِنباخ مظهر پاریسِ امپراتوری دوم بود، وینِ قرن نوزدهم به خانوادۀ اشتراوس تعلق داشت. یوهان اشتراوس و پسرانش با شبیخونی از سیلاب موسیقیِ ملایم- پولکاها، گالُوپ ها- نوعی رقص با نشاط- کوادریل ها- نوعی رقص قدیمی چهارنفره-، مارش ها، و به خصوص والس ها، پایتخت اتریش را به تصرف خود در آوردند. والس، نوع پیچیده ای از رقص لَندلِرِ اتریشی، در دستان آنها جایگزین منشاء محقر روستایی خود شد، که در سالن های رقص طبقۀ کارگر و در عین حال سالن های رقص اشرافی، بسیار مورد محبوبیت قرار گرفت.

یوهان اشتراوس بزرگ

آهنگساز، رهبر ارکستر و نوازندۀ ویولن، یوهان اشتراوس (49-1804)، پسر یک مهمانخانه دار از تبار یهودی-مجار بود. او نوازندۀ پر استعداد ویولن، به عنوان رفیق و شریک یوزف لِنّا، که رهبری یک ارکستر رقص عامه پسند را برعهده داشت، کار خود را آغاز کرد. در سال 1825 آنها از هم جدا شدند و اشتراوس گروه خودش را تشکیل داد، که به زودی شروع به نواختن در میکده های محبوب وین کرد. در طول چند سال، ارکستر اشتراوس درگیر نواختن در سالن رقص در مهمانخانۀ مطابق مد روز به نام اِشپِرل در حومۀ لِئُوپولد اشتات، محلی محبوب برای برگزاری کنسرت، که بازدید کنندگان متشخص خارجی را، از جمله شوپن، ریچارد واگنرِ جوان و هانس کریستیان آندِرسُن، نویسنده را به سوی خود فرا می خواند.
گنجینۀ آثار موسیقی ارکستر اشتراوس از رقص هایی مانند والس شامپاینِ خود اشتراوس و والس جشنوارۀ اِشپِرل، تا فانتزی هایی بر روی نغمه های اپرایی محبوب در آن زمان، که توسط بلّینی، اُوبِر، روسّینی، مِیِر بیِر و سایرین ساخته شده بودند. از میان بروندادهای فراوان اشتراوس، شاید مشهورترین آنها، مارش رادِتسکی (1848)، باشد.
از سال 1833 به بعد، ارکستر اشتراوس شروع به مسافرت به اطراف کرد، نه فقط در سراسر اتریش و آلمان، بلکه همچنین به پاریس و لندن، که در آنجا او در مراسم تاجگذاریِ ملکه ویکتوریا، شرکت کرد. در بازگشت به وین، اشتراوس تبدیل به رهبر پر شکوه موسیقیِ رقص دربار شد. او و همسرش، پیش از آنکه او را ترک کند تا با یک معشوقه که هفت فرزند دیگر برایش به دنیا آورد، زندگی کند، شش فرزند داشتند (سه تن از پسرانش، سنت خانوادگی را پی گرفتند). او در اثر ابتلا به مخملک، که از یکی از فرزندانش گرفته بود، در سن 45 سالگی فوت کرد.

یوهان اشتراوس جوان

زندگی و آثار:
ملیت: اتریشی
تولد: وین، 1825
مرگ: وین، 1899
ژانر های ویژه: موسیقی رقص ونیزی و اُپِرِت (نوعی اپرای فکاهی)
آثار بزرگ: خفاش (1874)؛ «بارُن و کولی» (1885)؛ والس ها، شامل «روزنامه های صبح» (1864)؛ «دانوب آبی» (1867)؛ «داستان هایی از جنگل های وین» (1868) و «شراب، زن و آواز» (1869)؛ پولکاها (نوعی رقص قدیمی) شامل «تریتش-تراتش» (1858) و «رعد و برق» (1868).

ارشدترین پسر اشتراوس، یوهان، به "سلطان والس" شهرت داشت. او علی رغم میل پدرش، نواختن ویولن را آموخت و در سال 1844، یک ارکستر رقیب را برپا کرد که پس از مرگ اشتراوس اول، با گروه اصلی اشتراوس ادغام شد. بین سالهای 1856 و 1886، اشتراوس و ارکسترش در اروپا مسافرت می کردند، در سن پترزبورگ از محبوبیت ویژه ای برخوردار شدند، از آمریکا نیز بازدید به عمل آوردند.
ساخته های خود او- والس ها، پولکاها، کوآدریل ها و مارش ها-، حتی با فاصله ای زیاد نسبت به آثار پدرش، مورد تحسین قرار می گرفتند، و بسیاری از والس های او تقریباً از نظر مقیاس، سمفونیک هستند. آثار او روحیۀ هدونیستیکِ (لذت جویانه)امپراتوری اتریش-مجار را در اوج عظمت ماقبل جنگ جهانی اول، به تصرف خود درآورد.
اشتراوس همچنین یک آهنگساز پر استعداد برای آثار صحنه ای بود. از 18 اپرا و بالۀ او، دو اثر چشمگیر، «خفاش»، امتزاجی دوست داشتنی از شوخ طبعیِ اُفِنباخی و وقارِ ونیزی؛ و «بارُن کولی»، که در آن رمانتیسیسم ونیزی با الحان کولی های مجار، چاشنی زده شده است، هنوز هم مورد اجرا قرار می گیرند.
برادران جوانتر یوهان، یوزف (80-1827) و ادوارد (1916-1853)، هر دو در امر مدیریت ارکستر خانوادۀ اشتراوس مشارکت داشتند، و هر دو موسیقیِ رقص از نوعی مشابه می نوشتند، اگرچه هیچ یک از آنان به سطح محبوبیت عظیمِ پدر و برادرشان، نائل نگشتند.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر