زندگی
گوستاو مالر
برگرفته و برگردان از کتاب: آهنگ سازان بزرگ نوشتۀ وِندی
تامپسون
مترجم: منوچهر خاکی
·
دورۀ رمانتیک های متأخر
زندگی و آثار:
ملیت: اتریشی
تولد: کالیست، 1860
مرگ: وین، 1911
ژانر های ویژه: سمفونی، چرخه-آواز
کارهای بزرگ: ده سمفونی؛ آهنگ های یک مسافر (lieder eins fahrenden Gesellen) (1883)؛ ترانه های مرگ کودکان (Kindertoten Lieder) (1903)؛ ترانۀ زمین (ِDas Lied von der Erde) (1909)
مالر یک شحصیت انتقالی بود. هم عصر زیگموند فروید و گوستاو
کلیمت نقاش بود و آثار گستردۀ ارکستری او ریشه در سنت سمفونیک قرن نوزدهم
آلمانی-اتریشی دارد، با لحن بیان غنائی و مایه ای از رمانتیک متأخر، متأثر از
الحان عامیانه، با اینحال سمت نگاهش به دلمشغولی های قرن بیستمی همانند روان
رنجوری و عرفان متمایل است. مهمترین آثار او ده سمفونی و ترانه های با همراهی
ارکستر او هستند، که تحت تأثیر عوامل یاد شده قرار دارند. چهار سمفونی او – شماره
های 2، 3، 4، و 8 دارای بخش های اساسی آوازی و همسرایی هستند، با گرایشی به سوی
محدود ساختن ظرفیت اجرای آنها، تقریباً پنج دهه پس از مرگ مالر آثارش در محاق
فراموشی قرار داشت و تنها توسط حلقۀ کوچکی از هواخواهانش مورد ستایش قرار می گرفت،
تا زمانی که رهبران ارکستری همچون برونو والتر، جورج سولتی و رافائل کوبلیک در
اروپا، لئونارد برنشتاین در آمریکا و نورمن دِل در بریتانیا، آثار او را به گنجینۀ
موسیقی بازگرداندند.
رهبری ارکستر
مالر در یک خانوادۀ یهودی به دنیا آمد، با این وجود بعداً
او به مذهب کاتولیک گروید، تمایلات ضد یهودی نهاد های قدرت در اتریش تا حدی به کار
حرفه ای او صدمه وارد میساخت. در کودکی استعداد نوید بخشی در زمینۀ موسیقی از خود
نشان داد و از سال 1880 به بعد، او از طریق رهبری ارکستر در تماشاخانه های شهرستان
ها در بخش شمالی اتریش، اسلوونی، بوهمی و سپس کاسل در آلمان، که در آنجا او
چرخه-آواز «ترانه های وایفار» را ساخت، و ساختن اولین سمفونی اش را آغاز کرد،
زندگی خود را تأمین می نمود.
در سال 1885 مالر یک سالی را در پراگ سپری کرد و سپس به
لایپزیگ نقل مکان کرد. در آنجا او با خانوادۀ وِبِر ملاقات کرد و آنها او را با
مجموعۀ اشعار عامیانۀ «شیپور سحرآمیز جوانی» (منتشر شده در سالهای 8-1805)، آشنا
ساختند. از سال 1887 به بعد او به تنظیم آهنگ برای برخی از اشعار این مجموعۀ شعر
پرداخت، که در سمفونی های آغازینش به کار گرفته شدند. بین سالهای 1888 و 1891، پیش
از انتقال به استات تئاتر در هامبورگ، جایی که او اجرای «تریستان» واگنر را در ماه
مه 1891 رهبری کرد، به عنوان رهبر ارکستر اپرای سلطنتی در بوداپست کار می کرد. تا
سال 1892 اولین سمفونی اش را تکمیل کرده (اولین بار در سال 1894 در وایمار اجرا
شد)، و کار بر روی دومین سمفونی اش، «رستاخیز» را آغاز کرده بود.
تا آن زمان او برای خود الگویی برای کار تنظیم کرده بود:
رهبری ارکستر در طول فصل های زمستان و عقب نشینی به کوهستانها برای آهنگسازی در
تابستان. سمفونی سوم بدین طریق در اشتاینباخ در سالتزکامِرگوت، به اتمام رسید.
وین
در سال 1897 مالر به سِمَت رهبری ارکستر اپرای دولتی وین
منصوب شد (یکی از اولین تولیداتش در آنجا، چرخه حلقۀ واگنر بود). او ده سال به
عنوان یکی از شاخص ترین مدیران موسیقی در وین ماندگار شد. در سال 1901 کنج خلوت جدیدی
در کنار دریاچۀ در مایِرنیگ در کرینتیا برای خود پیدا کرد، در آنجا در مدت چند
تابستان بعد، چهارمین، پنجمین، ششمین و هفتمین سمفونی خود، «آهنگ روکرت»، «ترانه
های مرگ کودکان» و آثار دیگری را نوشت. آداجتوی (کمی تند تر از آداجیو) درخشان
سمفونی پنجم، توصیفی بود از عشق او به آلما شیندلر، دختر خواندۀ کارل مول، هنرمند
ونیزی، که در سال 1902 مالر با او ازدواج کرد. برخلاف باور عمومی، «ترانه های مرگ
کودکان»، آهنگی عمیقاً تأثیرگذار، به مرگ دختر بزرگ این زوج ، ماریا، در سال 1907
بر اثر مخملک باز می گردد، هرچند آلما اعتقاد داشت که این چرخه آهنگ حاصل
"مشیت الهی" بود.
سمفونی شمارۀ 8 مالر (سمفونی هزاره) به سالهای 7-1906 باز
می گردد. این اثر بر شالودۀ متنی از یک سرود مذهبی قرون وسطایی و صحنۀ پایانی بخش
دوم «فاوست»، نمایشنامۀ گوته قرار دارد. مالر تصور می کرد: "بزرگترین اثری است
که تا کنون ساخته ام".
در پایان سال 1907، در نتیجۀ یک حملۀ بیرحمانۀ مطبوعاتی، او
مجبور شد که از سمت خود در وین استعفا دهد، و نیز کشف کرد که مبتلا به یک بیماری قلبی مهلک شده است. از ژانویۀ
1908 به سمت رهبری ارکستر اپراخانۀ متروپولیتن نیویورک منصوب شد، ولی به گذراندن
تابستانها در اروپا، که در آنجا «ترانۀ زمین» بر اساس اشعار چینی دربارۀ زودگذری
عمر را ساخت، ادامه داد. همچنین سمفونی شمارۀ 9 خود را تکمیل نمود و ساختن سمفونی
شمارۀ ده را آغاز کرد.
در فوریۀ 1911 مالر به شکلی جدی بیمار شد، و در سن 50 سالگی
در اتریش درگذشت. «ترانۀ زمین» و سمفونی شمارۀ نه پس از مرگ آهنگساز به اجرا
درآمد؛ سمفونی شمارۀ ده در سالهای 1960 توسط دریک کوک، محقق بریتانیایی تکمیل شد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر