۱۳۹۴ شهریور ۱, یکشنبه

زندگی جووانّی پیِر لوئیجی دا پالِسترینا


زندگی جووانّی پیِر لوئیجی دا پالِسترینا

برگرفته و برگردان از کتاب: آهنگ سازان بزرگ نوشتۀ وِندی تامپسون
مترجم: منوچهر خاکی

·         قرون وسطا تا رنسانس


زندگی و آثار:
ملیت: فلاندری
تولد: ؟ پیکاردی، حدود: 1440
مرگ: کُندِه، 1521
ژانر ویژه: آثار مذهبی پولی فونیک
کارهای بزرگ: «میسّا آسّومپتا ماریا» (1567)؛ «میسّا براویس» (1570)؛ «استِبات ماتِر» (1590)

نامِ پالِسترینا مترادف با کمال مطلوب کتاب درسی در زمینۀ هارمونی و کونترپوآن شده است، و اعتبار او تا مدت ها پس از مرگش پایدار بود. حرفه اش را به عنوان ارگ نواز و رهبر گروه همسرایی در رُم آغاز کرد.

در سال 1552، تحت حمایت اسقفِ سابقِ خود، که دیگر پاپ جولیوسِ سوم شده بود، پالِسترینا در نمازخانۀ جولیان، مدرسۀ کارآموزی همسرایی سیسینه، رهبر گروهِ همسرایی شد. پس از سه سال توسط یک پاپ جدید، عزل شد، زیرا ازدواج کرده بود، ولی در همان سال موفق شد در یک رقابت، بر لاسوس (آهنگساز همعصرش) غلبه کند و رهبری گروهِ همسراییِ کلیسای سنت جان لاتِرا را از آن خود سازد. پس از یک مجادله بر سرِ مسائل پولی در سال 1560، او کناره گیری کرد و به سانتا ماریا ماجوره بازگشت، ولی در طول مدت دو دهۀ واپسین زندگی اش، باری دیگر در نمازخانۀ جولیان به کار مشغول شد.

در سالهای 1570 پالِسترینا، برادر، دو تن از پسران، و در نهایت همسرش را در یک همه گیریِ طاعون از دست داد، و در نتیجه به فکر کشیش شدن افتاد. با این حال، در سالِ 1581، تنها هشت ماه پس از مرگ همسر نخستینش، با یک بیوۀ ثروتمند ازدواج کرد، و او امنیت مالی اش را تضمین نمود.
پالِسترینا برخلافِ پس زمینۀ ضدِ اصلاحِ دینی کار می کرد. انجمنِ تِرِنت اصلاحات کلیسایی به راه انداخته بود و فتوا داده بود که موسیقی باید سادگی را حفظ کند، به گونه ای که کلمات به وضوح شنیده شوند. با پولی فونی پر طول و تفصیل، و استفادۀ گسترده از همراهیِ سازی، مخالفت می شد. مَس ها و موتِت های پالِسترینا، همه با نگاهی به حفظ شفافیتِ دِکلَمۀ متنی تدوین شده اند: ردیف های آوازی به سادگی جاری می شوند و قطعات درهم تنیده، بیشتر از طریق انسجام، تا مبهم سازی واژه ها، زیبایی خلق می کنند.


متجاوز از 100 مَسِ پالِسترینا، از جمله اثر مشهور او، «میسّا پایائه مارچلّی»، به همراهِ حدود 375 موتِت برای چهار تا دوازده صدا، و بسیاری از آثار نیایشی دیگر، منجمله آهنگ های سوگواری و مانیفیکا (نوعی سرود کلیسایی)، به دست ما رسیده است. در هر صورت، آنطور که فعالیت هنری او آشکار می سازد، او به تعادلی بین موسیقی مذهبی و غیر مذهبی نائل شده بود. در حالیکه بیشتر موسیقی او برای شکرگزاری از خداوند نوشته می شد، برخی از آنها بر شالودۀ الگوهای غیرمذهبی قرار دارند؛ مجموعه های متعددی که از آثار او به انتشار رسیده اند، دو جلد کتاب ترانه های عاشقانه را نیز در بر می گیرد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر